Parafia pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika powstała w Chicopee, miejscu położonym w południowej części stanu Massachusetts, 150 km na zachód od Bostonu. W 2. poł. XIX w. było siedzibą wielu fabryk i zakładów przemysłowych, przyciągając licznych emigrantów z Europy. Stało się również jednym z centrów polskości we wschodnich USA, gdzie zostały utworzone liczne organizacje i instytucje służące polskiej społeczności, np. założonej w 1921 r. Polish Credit Union. Pierwsza grupa Polaków-emigrantów z Galicji przybyła do miasta w 1880 r.
Początkowo Polacy uczęszczali do kościołów innych narodowości: francuskojęzycznych Kanadyjczyków pw. Wniebowzięcia NMP, irlandzkiego św. Patryka i Najświętszego Imienia Jezus. W związku z szybkim wzrostem liczby Polaków w mieście, narodziła się idea erygowania dla nich wspólnoty. Opiekę nad przybywającymi do miasta Polakami nieformalnie objął proboszcz parafii pw. Najświętszego Imienia Jezus, ks. Patrick Healy, który dwa razy w roku zapraszał ks. Franciszka Chałupkę z posługą skierowaną właśnie do Polaków. W 1888 r. Franciszek Jaworek, Wojciech Tuleja, Piotr Oparowski i Jakub Sitnik założyli samopomocowe Towarzystwo św. Stanisława, na pierwszym zebraniu deklarując finansowe wsparcie dla nowo powstającej parafii. W 1890 r. bp Patrick O’Reilly wydał zgodę na erygowanie nowej parafii, powierzając obowiązki proboszcza ks. F. Chałupce. Na siedzibę parafii wybrano teren położony nad Chicopee River. Była to pierwsza polska wspólnota w tej części stanu Massachusetts.
Zabudowania parafialne znajdują się przy Front St. Do 1926 r. parafia św. Stanisława była jedyną rzymskokatolicką wspólnotą w mieście i jego okolicach i obejmowała wszystkich Polaków zamieszkujących te tereny. W 1926 r. na przedmieściach Chicopee powstała parafia pw. św. Antoniego Padewskiego. W 1896 r. od Stanisławowa odłączyła się grupa wiernych, organizując w jego bliskim sąsiedztwie niezależną wspólnotę pw. Matki Różańca Świętego. W 1939 r. parafia św. Stanisława stała się siedzibą prowincjała polskiej Prowincji św. Antoniego Padewskiego OFMConv.
Brakuje danych wskazujących na liczbę wiernych parafii w momencie jej powstania, wiadomo jednak, że w 1885 r. było 205 Polaków w mieście. W 1895 r. parafia liczyła 800 wiernych, a w 1901 – 3850. W 1930 r. było 1350 rodzin i 350 osób samotnych. W kolejnych dekadach ich liczba rosła, w 1963 r. do wspólnoty należało ponad 10 tys. osób, a w 1966 – 11, 5 tys.
POLISH CATHEDRALS Tom II, strony 437-450
WYDAWNICTWO JEST DO NABYCIA WYSYŁKOWO
W KSIĘGARNI TOWARZYSTWA NAUKOWEGO KATOLICKIEGO UNIWERSYTETU LUBELSKIEGO.
LINK DO KSIĘGARNI
Wszelkie materiały zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
Wszelkie materiały zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
PORTAL POLONII
BADANIA NAUKOWE NAD POLONIĄ I POLAKAMI ZA GRANICĄ
PROJEKT FINANSOWANY PRZEZ MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
W KONKURSIE „POLONIA I POLACY ZA GRANICĄ 2024 - REGRANTING”
Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
Portal Polonii (portalpolonii.pl) łączący w swoich publikacjach rezultaty badań naukowych nad polską diasporą z bieżącymi informacjami o działalności Polonii, jest wielopłaszczyznową platformą wymiany myśli i doświadczeń: środowisk badaczy i organizacji polskich oraz polonijnych poza granicami kraju. Dotychczas te perspektywy, pomimo, że uzupełniają się w sposób naturalny, prezentowane były odrębnie. Za tym idzie nowy sposób prezentacji zagadnień związanych z życiem i aktywnością naszych rodaków, potrzebny w równym stopniu Polonii jak i środowisku akademickiemu.
Polonii – co wiemy z analiz badawczych - brakowało często usystematyzowanej, zobiektywizowanej wiedzy na temat m.in. historycznej perspektywy i zrozumienia kulturowych procesów kształtowania się polskich ośrodków na emigracji. Akademikom starającym się śledzić aktualne doniesienia pochodzące od polskich organizacji w świecie, brakowało dotychczas miejsca, w którym na podstawie metodologicznie uporządkowanych źródeł i poddanych krytycznej analizie treści, można wyznaczać trendy i kierunki badań nad Polonią. Dzięki Portalowi Polonii oba wymienione aspekty spotykają się w jednym, powszechnie dostępnym miejscu, tworząc synkretyczną całość, z perspektywą dalszego rozwoju. Portal dostarcza także – co ważne - wieloaspektowej informacji o Polonii rodakom w kraju, wśród których poczucie wspólnoty ponad granicami jest w ostatnich latach wyraźnie zauważalne.
