1757-07-03 1829-12-06
„Prekursor muzealnictwa”, poeta, mówca, dziekan warszawskiej kapituły katedralnej, radca stanu w Radzie Stanu Księstwa Warszawskiego w 1812, w latach 1816–1829 biskup diecezjalny krakowski, arcybiskup metropolita warszawski i prymas Królestwa Polskiego w latach 1828–1829. W 1815 roku mianowany biskupem diecezjalnym krakowskim i senatorem Królestwa Polskiego.
Jan Paweł Woronicz był silnie związany z Czartoryskimi, krzewicielami romantycznej idei narodowo-wyzwoleńczej, napisał m. in. poemat Świątynia Sybilli z dedykacją dla księżnej Izabeli Czartoryskiej. Wcześniej opisał komnaty królewskie Stanisława Augusta Poniatowskiego w poemacie Na pochwałę nowourządzonych komnat Zamku Królewskiego w Warszawie, komnat, których główną ozdobę stanowiły obrazy Bacciarellego. W swojej poezji gloryfikował przeszłość Polski, jako narodu wybranego i przepowiadał odzyskanie niepodległości i jego świetlaną przyszłość.
Wkrótce po ingresie, w 1816 roku, przystąpił Woronicz do restauracji pałacu biskupiego w Krakowie, którą powierzył architektowi Szczepanowi Humbertowi. We wnętrzach, na wzór puławskiej Sybilli założonej przez Izabelę Czartoryską oraz komnat Sali Marmurowej i Rycerskiej Zamku Królewskiego w Warszawie, stworzył romantyczne „muzeum” poświęcone dziejom ojczyzny. Do wykonania malowideł zatrudnił biskup znanego krakowskiego malarza Michała Stachowicza oraz jako pomocnika Józefa Peszkę. Ściany sal I piętra skrzydła południowego pałacu zdobił cykl obrazów o tematyce historycznej, przedstawiające dzieje Krakowa i historię Polski, m. in. poczet królów. Malowidła były opatrzone licznymi cytatami z Eneidy, poematu, który był wówczas „serc polskich zwierciadłem bólu patriotycznego”. Oprócz obrazów, w jednej z sal, zwanej „Gabinetem historycznym” znajdowały się m. in. gipsowe popiersia, miniatura pomnika Bolesława Chrobrego z kością tegoż monarchy, stolik Księcia Józefa Poniatowskiego.
Za czasów swojej świetności „Gabinet historyczny” budził ogromne emocje patriotyczne a biskup dzięki swojej działalności, uznany był za wieszcza narodowego, przywódcę patriotów polskich i bojownika o chwałę „narodowości naszej”. W 1850 roku, w czasie wielkiego pożaru Krakowa, pałac uległ znacznym zniszczeniom. Udało się uratować z pożogi m. in. relikwie pierwszego polskiego monarchy i obrazy Stachowicza
Na grafice: Jan Nepomucen Bizański, Portret Jana Pawła Woronicza
Wszelkie materiały zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.