1889-12-06 1989-03-28
Ludwika Nitschowa. Rzeźbiarka, pedagog, profesor warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, autorka warszawskiego pomnika Syreny. Naczelnym tematem jej rzeźby jest postać ludzka. Jak sama mówiła: "czyż jest coś ciekawszego niż człowiek? Jego głowa? Twarz?" Łączyła w swych pracach tendencje realistyczne i klasycyzujące. Wyspecjalizowała się w rzeźbie pomnikowej, którą projektowała z sukcesem od lat 30. XX wieku.
Niektóre tematy podejmowała wielokrotnie, zarówno w rzeźbie kameralnej jak i pomnikowej, m.in.: Maria Skłodowska-Curie, np. rzeźba przed Instytutem Radowym (obecnie Instytutem Onkologicznym) w Warszawie (1935, brąz), Mikołaj Kopernik i Fryderyk Chopin.
Urodziła się w 1889 roku w Radłowie pod Tarnowem w domu Marii z Wendorffów i Jerzego Kraskowskiego. Pierwszych lekcji rzeźby udzielał jej prywatnie Leon Wyczółkowski. Systematyczną naukę pojęła w Szkole Sztuk Pięknych dla Kobiet gdzie wykładali wówczas m.in. Jacek Malczewski, Wojciech Weiss, Włodzimierz Tetmajer i Jan Szczepkowski. W 1924 r. poślubiła Romana Nitscha, serologa i bakteriologa. Po przeprowadzce do Warszawy, podjęła naukę w warszawskiej ASP pod kierunkiem prof. Tadeusza Breyera. Studia ukończyła w 1926 roku. Od 1927 roku była członkiem stowarzyszeniem artystów rzeźbiarzy "Forma", realizującym zamówienia na nagrobki, rzeźby kościelne i architektoniczne, popiersia i galanterię metalową.
Przed II woją światową Nitschowa wykonała dwa zamówione przez władze Warszawy pomniki - Marii Skłodowskiej-Curie (1935) i Syreny (1939). W czasie wojny wykonywała głównie płaskorzeźby - powstały wówczas m. in. portrety dr Marii Werkenthin, dr Józefa Piaseckiego i dr Janiny Misiewicz. W 1943 roku straciła męża. Po wojnie zajmowała się organizacją wystaw sztuki polskiej dla zagranicy z ramienia Ministerstwa Kultury i Sztuki. W latach 1950-1962 wykładała rzeźbę w warszawskiej ASP. Od 1958 roku była prodziekanem Wydziału Rzeźby tej uczelni. Wśród najbardziej znanych jej ucznów należy wiemienić Gustawa Kazimierza Zemłę i Stanisława Kulona.
Spośród stworzonych po wojnie prac wyróżniają się pomniki Fryderyka Chopina zrealizowane w Guadalajarze (1964, 1973 Meksyk), Manchesterze w Anglii i Sannikach. W 1973 roku w Brukseli odsłonięto wyrzeźbiona przez Nitschową głowa Mikołaja Kopernika. Najwięcej pomników jej autorstwa znajduje się w Warszawie. W 1952 r. wykonała płaskorzeźbę Murarstwo na Placu Konstytucji. W 1954 r. powstał pomnik Mikołaja Kopernika, usytuowany przed wejściem głównym do Pałacu Kultury i Nauki. W 1981 r. w Ogrodzie Saskim ustawiono pomnik Stefana Starzyńskiego. Nitschowa była także autorką kilku rzeźb i nagrobków ustawionych na warszawskich Powązkach.
Wszelkie materiały zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.