Związek Podhalan w Austrii / Podhalanenverein in Österreich został założony przez Polaków pochodzących z Podhala w celu integracji i kultywowania polskich tradycji góralskich i patriotycznych. Organizacja ma charakter non-profit.
Statutowymi celami działalności są:
Pierwszą organizacją zrzeszającą polskich górali był Związek Górali Polskich w Polsce, który powstał w 1919 r.; poza krajem utworzono w Chicago w 1929 r. Związek Podhalan w Północnej Ameryce, 1978 r. Związek Górali Polskich w Kanadzie, a w 2019 r. Związek Podhalan w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.
2 VI 1985 r. odbyło się spotkanie założycielskie nowej organizacji polskich górali w Austrii, któremu przewodniczył Jan Pawlikowski z Małego Cichego; udział wziął m.in. ks. rektor Jerzy Walkosz, proboszcz Kościoła Polskiego w Wiedniu przy ul. Rennweg 5.
Pierwszym prezesem Związku został Tadeusz Fronek, jego zastępcami: Stanisław Cachro i Edward Sztaga.
W dniu 6 czerwca Związek został zarejestrowany i ukonstytuował się ostatecznie zarząd, do którego weszli jeszcze: Katarzyna Marek (sekretarz), Stanisław Ustupski oraz Paweł Krzeptowski (skarbnicy) i Helena Małkuch (protokolant).
W 2009 r. Honorowy Protektorat Prezydenta RP otrzymał m.in. Związek Podhalan w Austrii (także: Związek Podhalan w Polsce, Związek Podhalan w Kanadzie, Związek Podhalan w Północnej Ameryce,Towarzystwo Przyjaciół Orawy, Związek Polskiego Spisza).
6 VI 2015 r. Związek obchodził jubileusz 30-lecia w siedzibie Związku Podhalan w Polsce w Ludźmierzu; na uroczystości przybyli przedstawiciele organizacji, ich kapelan – ks. Roman Krekora oraz ks. Krzysztof Kasperek (ówczesny rektor Polskiego Kościoła w Wiedniu). W Szaflarach „Podhalanie” zaprezentowali program artystyczny; prezes Związku Podhalan w Polsce Andrzej Skupień wręczył gościom z Austrii dyplomy i legitymacje członkowie.
Także 21 sierpnia 2016 r. odbyły się na Kahlenbergu w polskim kościele obchody rocznicowe; wzięli w nich udział goście z Polski, m.in. prezes Związku Podhalan w Polsce A. Skupień oraz wiceprezes Związku Podhalan w Ameryce Północnej Zofia Bobak-Ustupska. Mszę św. odprawił ks. Roman Krekora, na którego ręce przekazano dar dla polskiego kościoła w Wiedniu – obraz Matki Boskiej Ludźmierskiej.
Z kolei obchody 35-lecia działalności organizacji odbyły się 19 VII 2020 r. w Wiedniu; wzięli w nich udział przedstawiciele Związku Podhalan w Polsce.
Związek Podhalan, zgodnie z celami statutowymi, kultywuje polskie tradycje góralskie z Podhala, oprócz tańca i śpiewu organizuje imprezy z okazji świąt narodowych i religijnych, członkowie uczestniczą w okazjonalnych wydarzeniach, spotkaniach, wieczorach dyskusyjnych i wędrówkach.
W ramach działalności Związku działa Zespół Góralski Podhalanie (do 2013 r. jako „Zakopane”), którego członkami są górale z regionu Podhala, a także miłośnicy podhalańskiej kultury z całej Polski. Jako jedyny zespół góralski w Austrii kultywuje podhalański folklor. w zespole występują dorośli i dzieci, a w repertuarze znajdują się m.in.: solówka (zalotny taniec), dwójka (tańczona przez dwie pary), czwórka (4 pary) oraz zbójnicki.
Związek ściśle współpracuje z polską centralą w Ludźmierzu, a także z różnymi instytucjami i stowarzyszeniami (np. Małopolskie Centrum Kultury „Sokół”).
Związek Podhalan współpracuje z Polską Misją Katolicką w Austrii oraz polonijnymi organizacjami w Wiedni, utrzymuje dobre kontakty ze stowarzyszeniami i związkami poza Austrią, np. Związkiem Podhalan w Północnej Ameryce, Związkiem Górali Polskich w Kanadzie, Związkiem Podhalan w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.
Związek posiada własną stronę internetową www.podhalanie.at oraz profil na Facebooku.
Zdjęcia: Związek Podhalan w Austrii
Wszelkie materiały zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.