Bolesław Bokszczanin - Wieloletni wolontariusz i członek władz Instytutu Polskiego i Muzeum im. Gen. Sikorskiego w Londynie
Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego powstał pod obecną nazwą w roku 1965 z fuzji dwóch polskich placówek naukowo-kulturalnych: Polskiego Ośrodka Naukowego i Instytutu Historycznego im. gen. Sikorskiego — i dlatego też warto chociażby w bardzo wielkim skrócie podać tło historyczne obu tych instytucji.
Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego został założony formalnie 3 maja 1945 roku, a sama historia jego założenia zaczęła się w końcowej fazie drugiej wojny światowej, kiedy to po układach jałtańskich w lutym 1945 roku stało się jasne, że uznawanie rządu polskiego na obczyźnie zbliża się do końca i że warunki polityczne, w jakich znalazła się Polska, przekreśliły możliwości powrotu do kraju znakomitej większości żołnierzy Polskich Sil Zbrojnych na Zachodzie. W tym stanie rzeczy powstała więc potrzeba stworzenia instytucji, która byłaby w stanie przejąć wszystkie zbiory służby archiwalno-muzealnej Polskich Sił Zbrojnych, i do której można by było przekazać archiwa państwowe i wojskowe.
O zamiarze utworzenia takiej instytucji i wszczętych w tym kierunku krokach powiadomiono Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Władysława Raczkiewicza oraz premiera Tomasza Arciszewskiego i pełniącego w tym czasie obowiązki Naczelnego Wodza gen. Władysława Andersa.
W maju 1945 roku Rada Ministrów za zgodą prezydenta Raczkiewicza zleciła poszczególnym ministerstwom przekazywanie swoich akt do tworzącego się już Instytutu, zaś dekretem z 27 czerwca 1945 r. prezydent Raczkiewicz upoważnił dowódców jednostek wojsk lądowych, marynarki wojennej i lotnictwa, posiadających pamiątki, znaki i odznaczenia, do przekazywania ich na własność Instytutowi Historycznemu im. gen. Sikorskiego. Dekret ten wszedł w życie 1 lipca 1945 r. W ten sposób powstały pierwsze zręby Instytutu, który miał przechować i zabezpieczyć dokumenty i pamiątki narodowe, jakie z uwagi na powstałą w Polsce sytuację polityczną musiały pozostać na Zachodzie.
Kiedy w 1947 r. Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie zostały rozwiązane, rozkaz, wydany przez Naczelnego Wodza gen. Andersa w powołaniu się na dekret Prezydenta z dnia 27 czerwca 1945 roku, przekazał 27 sztandarów Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie Instytutowi. Sztandary te dołączyły do sztandarów tych jednostek, które walczyły w 1939 r., a na obczyźnie nie zostały odtworzone. Tym historycznym aktem przekazania sztandarów charakter Instytutu Historycznego im. gen. Sikorskiego, jako jedynego powiernika pamiątek narodowych, został rozszerzony i ugruntowany.
W tym czasie kiedy powstała myśl utworzenia instytucji p.n. „Instytut Historyczny — Polski Ośrodek Naukowy" (pierwotna nazwa tej instytucji brzmiała „Polskie Biuro Badań Politycznych”), występujący pod nazwą angielską jako Polish Research Centre, istniał już przeszło 4 lata. Założony w grudniu 1939 r. „Polski Ośrodek Naukowy” przyjął za główny cel swojej działalności (jak to już odzwierciedlała jego nazwa): nawiązywanie kontaktów z ludźmi nauki, publicystyki i polityki różnych narodowości, by w ten sposób dostarczać im dane historyczne, statystyczne, ludnościowe i gospodarcze dotyczące przedwojennej Polski oraz wydarzeń poprzedzających wybuch drugiej wojny światowej, a w jej toku poszczególnych wydarzeń politycznych danej chwili; wiadomości o losach Polski pod niemiecką i sowiecką okupacją; słowem materiał do prac, przemówień itp. Ośrodek podjął się też wydawnictw własnych.
W początkowym okresie charakter działań Polskiego Ośrodka Naukowego, podany powyżej, był związany z wielkimi wydarzeniami politycznymi. Z biegiem czasu i przy zmieniających się warunkach pewne zagadnienia działalności odpadły, inne się skurczyły, względnie przybyły nowe. Jedynym stałym i niezmiennym czynnikiem działalności Polskiego Ośrodka Naukowego był rozrost księgozbioru, pomyślanego jako stała placówka naukowa na terenie Wielkiej Brytanii.
Poza opieką nad pracami badawczymi i informacyjnymi oraz akcją wydawniczą, Polski Ośrodek Naukowy, jeszcze jako Biuro Badań Politycznych, utrzymywał stałe kontakty z licznymi instytucjami brytyjskimi oraz zorganizował i utrzymywał Sekcję Pomocy Oświatowej. Uboczna i nie przewidziana żadnym planem, niemniej bardzo ważna, stała się od 1946 r. akcja charytatywna prowadzona przez Polski Ośrodek Naukowy. Akcja ta między innymi objęła też opiekę nad chorymi Polakami znajdującymi się w szpitalach. Ośrodek powołał też do życia w roku 1956 Komitet Apelowy na Polski Fundusz Biblioteczny, którego celem było zabezpieczenie pomieszczeń dla bibliotek polskich na terenie Londynu.
Myśl połączenia tych dwóch instytucji, mających zasadniczo podobne cele, a więc Polskiego Ośrodka Naukowego z Instytutem Historycznym im. gen. Sikorskiego, powstała już w 1960 r. W tym pierwszym okresie najbardziej palącym zagadnieniem było sformułowanie celów oraz sposobu działania, co było konieczne przy ustalaniu form prawnych, wspólnych dla obu instytucji. Tu warto dodać, że trudności finansowe, z którymi borykały się obie instytucje, oraz zasadnicze różnice form prawnych opóźniały urzeczywistnienie planów połączenia. Polski Ośrodek Naukowy miał swoją osobowość prawną jako Company Limited by Guarantee i zarejestrowany jako Charitable Institution. Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego nie miał osobowości prawnej ani też nie był zarejestrowany jako Charity. Dlatego też jednym z pierwszych zadań była konieczność uzyskania dla Instytutu statusu Charitable Institution, bez czego nie było wolno dokonać połączenia. W tym celu zmieniono statut Instytutu i dostosowano go do wymagań Charity Commissioners.
Prace nad zmianę statutu i rejestrację załatwiono w roku 1963. W roku 1964 został zaprojektowany nowy statut, już dla połączonych instytucji. Nowy statut został oparty na statucie Polskiego Ośrodka Naukowego przy zmianie nazwy na Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego, oraz zostały ustalone nowe zasady organizacyjne. Nowa instytucja uzyskała osobowość prawną jako Company Limited by Guarantee; decyzją Board of Trade zezwolono nowemu Instytutowi opuścić słowo Limited. Nowy statut został zatwierdzony przez Charity Commissioners i Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego został zarejestrowany przez Department of Education and Science jako Charitable Institution. Na wspólnych posiedzeniach nowy statut został przyjęty i tym samym połączenie obu instytucji weszło w życie, a dorobek wieloletniej pracy naukowo-kulturalnej obu tych instytucji stał się wspólnym dorobkiem.
W 1970 r. w skład Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego weszła Fundacja Sztandarów Polskich Sił Zbrojnych. Zadaniem tej instytucji jest gromadzenie funduszów na zabezpieczenie siedziby Instytutu oraz konserwację sztandarów.
W 1973 r. nastąpiło połączenie Polskiego Instytutu Historycznego z Instytutem Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego. Zadaniem tej instytucji były studia wojskowo-historyczne oraz historyczne. Do Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego wszedł, jako samodzielny, Oddział Ealing.
W marcu 1988 r. nastąpiło połączenie Studium Polski Podziemnej 1939-1945 z Instytutem Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego. Studium Polski Podziemnej, utworzone w roku 1947, miało za zadanie zbieranie dokumentów związanych z działalnością Armii Podziemnej w kraju. Studium też przejęło dokumenty Oddziału VI utworzonego przy Sztabie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie oraz dokumenty wydziału do Spraw Krajowych w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych w Londynie. Zbiory Studium Polski Podziemnej w połączeniu ze zbiorami Instytutu Polskiego stanowią obecnie bodajże największe archiwum i muzeum historyczne Polskich Sił Zbrojnych w II Wojnie Światowej.
Organizacyjnie Instytut Polski składa się z trzech części: Muzeum, Archiwum i Biblioteki. Wszystkie one powstały, rzec można, w ogniu drugiej wojny światowej, a każda z nich posiada swoje własne tło historyczne i dlatego też wydaje się słuszne, by przynajmniej w bardzo krótkich słowach nakreślić dzieje ich powstania i rozwoju.
Dla znakomitej większości Polaków, a także cudzoziemców, tak w Wielkiej Brytanii, jak i w Polsce, Europie Zachodniej, obu Amerykach czy Australii Instytut Polski to jedyne na Zachodzie muzeum naszych pamiątek narodowych, to cała przeszłość związana z Wojskiem Polskim na Zachodzie. Pojedynczo czy grupami ciągną widzowie, by zwiedzić Muzeum, którego zawiązkiem była komórka muzealna, utworzona w końcu 1941 r. przy Kwaterze Naczelnego Wodza w Gasku w Szkocji. W ciągu 1942 r., w oparciu o rozkazy naczelnych władz wojskowych, zostały ustalone cele i zadania dla muzeum; akcja zbierania eksponatów zaczęła przybierać na sile. W tymże samym roku w oparciu o komórki muzealne w Sowietach, Persji, Iraku, Egipcie i Palestynie, a następnie we Włoszech, powstało muzeum wojskowe na Środkowym Wschodzie, które dzięki ofiarności wojska zdołało zdobyć ważne kolekcje.
Po zakończeniu działań wojennych nastąpiło połączenie wszystkich zbiorów w Muzeum w Banknocku w Szkocji, a po utworzeniu Instytutu Historycznego im. gen. Sikorskiego zbiory te, w imponujące liczbie 30.000 eksponatów, zostały przywiezione do Muzeum w Londynie.
Muzeum Instytutu jest ciągle uzupełniane darami osób indywidualnych, wojskowych Kół Oddziałowych i instytucji cywilnych z terenu Wielkiej Brytanii. W kontaktach zewnętrznych Muzeum jest placówką znaną na całym świecie, do której odwołują się swoi i obcy. Jednym z przejawów tej żywotności Muzeum jest organizowanie wystaw bądź na terenie gmachu Instytutu, bądź na terenie Wielkiej Brytanii, w Stanach Zjednoczonych czy Kanadzie.
O ile Muzeum Instytutu Polskiego jest jak gdyby jego oknem wystawowym, Archiwum Instytutu stanowi nie wyczerpaną skarbnicę wiadomości i wiedzy o Polsce; Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie; działalności Rządu Polskiego na obczyźnie i w ogóle o polskim wkładzie wojennym w II Wojnie Światowej. Znaczenie archiwum jest tym ważniejsze, że straty wojenne, rabunkowa gospodarka i działalność administracji niemieckiej oraz barbarzyńskie palenie przez wojska nieprzyjaciela akt po ustaniu działań wojennych — doprowadziły do bezprzykładnego zniszczenia zbiorów archiwalnych w całym kraju.
Inicjatywa stworzenia ośrodka archiwalnego wyszła z kół wojskowych. W marcu 1940 r. powstało w Paryżu Wojskowe Biuro Historyczne. Zadaniem Biura miała być opieka nad aktami wywiezionymi z Polski. Upadek Francji nie pozwolił na pełne jego rozwinięcie. Po ewakuacji Polskich Sił Zbrojnych do Wielkiej Brytanii, Naczelny Wódz rozkazem z 30 sierpnia 1940 roku utworzył Archiwum Wojskowe z zadaniem gromadzenia i zabezpieczenia akt i dokumentów wojskowych. Warunki wojenne sprawiły, że na terenie działania Polskich Sił Zbrojnych powstało kilka komórek archiwalnych, a mianowicie: Archiwum i Muzeum Sił Zbrojnych w Szkocji; Muzeum Polowe Nr 1 w Neapolu; Archiwum i Muzeum Nr 2 w Kairze; Biuro Dokumentów, początkowo na Środkowym Wschodzie a następnie w Rzymie; Biuro Historyczne Sił Powietrznych; Biuro Historyczne Marynarki Wojennej. Na skutek zagrożenia bombardowaniem Londynu, zalążek Archiwum Naczelnego Wodza został przeniesiony w kwietniu 1941 r. do Szkocji.
20 grudnia 1941 roku podporządkowano Archiwum Szefowi Gabinetu Naczelnego Wodza i ministra Spraw Wojskowych. W związku z tym już w styczniu 1942 roku przeniesiono archiwum do Gasku, gdzie w oparciu o możliwości kwatery polowej Naczelnego Wodza, została rozwinięta szeroko działalność mająca na celu skupienie i skoordynowanie całości prac archiwalnych poszczególnych komórek archiwalno-muzealnych na terenie działania Polskich Sił Zbrojnych. W celu zwiększenia sprawności i koordynacji prac archiwalnych poszczególnych komórek archiwalno-muzealnych, Archiwum i Muzeum Sił Zbrojnych zorganizowało szereg konferencji przedstawicieli tych komórek, czego wynikiem był rozkaz gen. Sikorskiego z 11 maja 1942 r., precyzujący cele i zadania Archiwum Sił Zbrojnych oraz nakładający na dowódców jednostek wojskowych — szefa kierownictwa Marynarki Wojennej i Inspektora Polskich Sił Powietrznych — obowiązek przekazywania akt i dokumentów o wartości historycznej do Archiwum Sił Zbrojnych. We wrześniu 1944 r. na zjeździe poświęconym sprawom archiwalno-muzealnym, w którym wzięli udział delegaci Archiwum i Muzeum Sił Zbrojnych, Archiwum Wojsk Polskich na Środkowym Wschodzie, Biura Historycznego Marynarki Wojennej i Biura Historycznego Sil Powietrznych, został uchwalony projekt zorganizowania Służby Archiwalno-Muzealnej. Ujednolicona w ten sposób organizacja weszła w życie na podstawie rozkazu Ministra Obrony Narodowej z 27 stycznia 1945 r., a w maju tegoż roku został założony Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego.
Obecna Biblioteka Instytutu Polskiego powstała z połączenia Biblioteki Instytutu Historycznego z Bibliotekę Polskiego Ośrodka Naukowego. Dzieje Biblioteki Instytutu Historycznego są ściśle związane z losami Archiwum i Muzeum Polskich Sił Zbrojnych. W okresie początkowym biblioteka była pomyślana jako uzupełnienie do archiwum. Takie określenie jej charakteru zadecydowało o doborze publikacji przy ich zakupie, które siłą rzeczy dotyczyły głównie zagadnień II Wojny Światowej. Jednak sam fakt jej powstania stał się siłą przyciągającą publikacje o różnorodnej tematyce, szczególnie z darów prywatnych oraz instytucji. W ten sposób zbiory objęły też pisma i publikacje nie związane z tematykę II Wojny Światowej.
Biblioteka Polskiego Ośrodka Naukowego została powołana do życia przez rząd polski na obczyźnie w czasie wojny, a jej bardzo poważne zasoby powstały z zakupu oraz darów polskich i angielskich na obczyźnie; stanowi ona też trzon Biblioteki Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego, a połączone zbiory są nie wyczerpanym źródłem do szerokich badań naukowych nad dziejami kultury polskiej, ze szczególnym uwzględnieniem historii politycznej i wojskowej ostatnich czasów. Wydzielony oddział Biblioteki w Glasgow, który w 1967 r. został przeniesiony do Instytutu w Londynie, posiadał najbardziej kompletny zbiór czasopism z okresu II Wojny Światowej i jako taki stanowi obecnie bardzo ważną podbudowę do badań historycznych związanych z tym okresem.
Obok książek Instytut Polski posiada prawdopodobnie największą na Zachodzie kolekcję filmów polskich. Obejmuje ona filmy dokumentarne, związane z życiem i działalnością Polskich Sil Zbrojnych w okresie niepodległości, jak i nakręcane podczas II Wojny Światowej, obrazujące życie i działalność Armii Polskiej w ZSSR, Francji, Wielkiej Brytanii, na Środkowym Wschodzie oraz działania bojowe Polskich Sit Zbrojnych na lądzie, w powietrzu i na morzu, jak również działalność rządu polskiego na uchodźstwie.
Zamykając ten bardzo krótki zarys historyczny należy zwrócić uwagę, że Instytut Polski jest też również bardzo poważnym domem wydawniczym, mającym na swoim koncie dużą ilość publikacji, w języku polskim i angielskim, związanych z okresem II Wojny Światowej, traktujących o polskim wkładzie wojskowo-politycznym w tym okresie.
Jak każda instytucja polska na emigracji, Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego jest organizacją, w której skład wchodzą różne osoby jako członkowie. Podział członków Instytutu Polskiego wygląda jak następuje:
Walne zebranie członków rzeczywistych zatwierdza sprawozdania rachunkowe, preliminarze budżetowe, przeprowadza wybory uzupełniające skład członków rzeczywistych oraz wybiera Radę Instytutu. Rada Instytutu jest naczelnym organem rządzącym Instytutem. Rada składa się z 24 członków rzeczywistych. Rada spośród siebie wybiera przewodniczącego Rady, który jest równocześnie prezesem Instytutu, oraz prezesa zarządu i zarząd. Na swoich posiedzeniach Rada załatwia wszelkie sprawy związane z prowadzeniem i działalnością Instytutu, a zarząd, w imieniu Rady, czuwa nad tokiem spraw bieżących. Przewodniczący Rady prowadzi walne zebrania członków rzeczywistych. Rachunki Instytutu są sprawdzane przez przysięgłych księgowych, każdorazowo wyznaczanych przez walne zebranie.
Od czasu połączenia Polskiego Ośrodka Naukowego z Instytutem Historycznym im. gen. Sikorskiego, zakres i działalność Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego oraz różnorodność związanej z tą działalnością pracy niezmiernie się rozrosły. Rozrost ten zaczął się przejawiać we wszystkich dziedzinach życia Instytutu, obejmując Muzeum, Archiwum i Bibliotekę. Muzeum, dzięki pieczołowitej konserwacji i świetnemu doborowi eksponatów, stało się bardzo okazałym oknem wystawowym Instytutu, czego dowodem jest ciągle wzrastający napływ zwiedzających, zjeżdżających się nie tylko z terenu Wielkiej Brytanii, ale też z Polski, Stanów Zjednoczonych, Kanady i Australii. Poza tym Muzeum zwiedzają licznie i cudzoziemcy. Z Muzeum oraz Biblioteki Filmowej Instytutu coraz częściej korzystają telewizje — brytyjska, francuska, holenderska, belgijska oraz zachodnioniemiecka, które w swoich programach o Polsce i Polakach coraz częściej wprowadzają motywy z życia i działalności armii polskiej przed wojną, podczas kampanii wrześniowej oraz działania Polskich Sił Zbrojnych na morzu, w powietrzu i frontach Afryki Północnej, Norwegii, Francji, Włoch, Holandii, Belgii i Niemiec.
Szczególnym wzięciem, tak wśród Polaków jak i obcych, cieszą się wystawy organizowane przez Instytut Polski. Zwykle wystawy te są związane z ważniejszymi wydarzeniami w historii Polski. Połączenie muzealno-archiwalno-bibliograficzne nadaje tym wystawom wyjątkowy charakter, a starannie opracowane katalogi oraz przezrocza eksponatów i dokumentów są nieocenioną pomocą dla zwiedzających i tematyką referatów i pogadanek przeprowadzanych poza Londynem.
Dużym powodzeniem cieszy się Biblioteka Filmów, a czołówka filmowa Instytutu jest bardzo często zapraszana przez instytucje polskie na terenie Wielkiej Brytanii i Francji.
W trosce o zabezpieczenie dokumentów osób prywatnych, Muzeum Instytutu zapoczątkowało w 1980 r. Archiwum Dokumentów Prywatnych. Początek dały dokumenty osób zmarłych poza granicami Polski, zdeponowane w konsulatach i poselstwach polskich na całym świecie, a obecnie kontynuowane przez przekazywanie ich do Instytutu przez poszczególne osoby względnie rodziny, którym zależy na zabezpieczeniu dokumentów prywatnych przed zniszczeniem. W przyszłości takie archiwum będzie niewyczerpaną kopalnią wiadomości o ludziach naszej Emigracji.
Równolegle z Muzeum, nastąpił wzmożony rozwój pracy w Archiwum i Bibliotece. Oba te człony Instytutu Polskiego są nie tylko rozległym warsztatem pracy naukowej, ale stały się najpoważniejszą poradnią dla badaczy polskiej historii polityczno-wojskowej II Wojny Światowej. W oparciu o ten warsztat ukazało się drukiem, poza wydawnictwami Instytutu, kilkadziesiąt prac. Ponadto z Archiwum i Biblioteki korzystało wielu set badaczy polskich i obcych, szukających podstawy do swych prac naukowych, habilitacyjnych i doktorskich.
Celem zabezpieczenia dokumentów archiwalnych przed zniszczeniem oraz aby jeszcze bardziej usprawnić do nich dostęp, Instytut Polski podjął na wielką skalę akcję zmikrofilmowania całego Archiwum. Praca nad tym potrwa wiele lat, ale wysiłek i koszt z tym związany pozwoli zabezpieczyć istniejące oryginały na wieki. Podobna sytuacja zaistniała z Biblioteką Filmową. Większość filmów jest już tak stara, że wyświetlanie ich jest połączone z wielkim ryzykiem spowodowania pożaru. I tu Instytut podjął się stopniowego przenoszenia istniejących oryginałów na nowoczesne taśmy filmowe, które w przyszłości będą mogły w pełni zostać wykorzystane wśród społeczeństwa polskiego w Wielkiej Brytanii jak i na terenie Europy Zachodniej.
W roku 1979 została powołana do życia Stała Konferencja Muzeów, Bibliotek i Archiwów Polskich na Zachodzie, w której zorganizowaniu Instytutowi Polskiemu przypadł bardzo duży udział.
Na terenie wielkobrytyjskim Instytut Polski współpracuje z Polskim Towarzystwem Historycznym, Kołem Studiów Spraw Międzynarodowych, Towarzystwem im. Fryderyka Chopina oraz jest ściśle związany z Kołami Pułkowymi i Oddziałowymi, jak też z instytucjami społecznymi. Poza tym Instytut utrzymuje bliskie stosunki i kontakty z muzeami, archiwami i uczelniami brytyjskimi i zagranicznymi.
Cała działalność Instytutu oraz ogrom pracy z tym związany spoczywa w rękach kilku płatnych pracowników oraz, szczupłego grona ludzi dobrej woli, którzy — pracując zawodowo, względnie przechodząc na emeryturę — poświęcają swój wolny od zajęć czas na pracę honorową w Instytucie. Bez nich cała zewnętrzna działalność Instytutu Polskiego stałaby się niemożliwa. W swoim osobistym poświęceniu mają na uwadze jeden cel: utrzymanie i ciągłe rozwijanie Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego, który od zarania swego powstania nie był pomyślany jako instytucja dorywcza, regionalna i lokalna, ani też tylko i wyłącznie uchodźcza, ale jako instytucja ogólnonarodowa, własność wszystkich Polaków, której jednym z głównych obowiązków jest — być Strażnikiem Prawdy Historycznej o Polsce i o polskim wkładzie w przebieg II Wojny Światowej.
ILUSTRACJA:
Gen. Władysław Sikorski, portret w mundurze z przypiętym Krzyżem Virtuti Militari.
Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie [teczka 44]
Rekonstrukcja cyfrowa i koloryzacja: © Portal Polonii
ŹRÓDŁO TEKSTU:
STAŁA KONFERENCJA MUZEÓW, ARCHIWÓW I BIBLIOTEK POLSKICH NA ZACHODZIE
Referat wygłoszony na XI sesji Stałej Konferencji MABPZ
INSTYTUT POLSKI I MUZEUM IM. GEN. SIKORSKIEGO
Na licencji: CC BY-SA
Zgodnie z prawem autorskim kopiowanie fragmentów lub całości tekstów wymaga pisemnej zgody redakcji.
PORTAL POLONII
internetowa platforma wiedzy o i dla Polonii
W 2023 roku projekt dofinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023
Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
Kwota dotacji: 175 000,00 zł
Kwota całkowita: 191 000,00 zł
Portal Polonii (portalpolonii.pl) łączący w swoich publikacjach rezultaty badań naukowych nad polską diasporą z bieżącymi informacjami o działalności Polonii, jest wielopłaszczyznową platformą wymiany myśli i doświadczeń: środowisk badaczy i organizacji polskich oraz polonijnych poza granicami kraju. Dotychczas te perspektywy, pomimo, że uzupełniają się w sposób naturalny, prezentowane były odrębnie. Za tym idzie nowy sposób prezentacji zagadnień związanych z życiem i aktywnością naszych rodaków, potrzebny w równym stopniu Polonii jak i środowisku akademickiemu.
Polonii – co wiemy z analiz badawczych - brakowało często usystematyzowanej, zobiektywizowanej wiedzy na temat m.in. historycznej perspektywy i zrozumienia kulturowych procesów kształtowania się polskich ośrodków na emigracji. Akademikom starającym się śledzić aktualne doniesienia pochodzące od polskich organizacji w świecie, brakowało dotychczas miejsca, w którym na podstawie metodologicznie uporządkowanych źródeł i poddanych krytycznej analizie treści, można wyznaczać trendy i kierunki badań nad Polonią. Dzięki Portalowi Polonii oba wymienione aspekty spotykają się w jednym, powszechnie dostępnym miejscu, tworząc synkretyczną całość, z perspektywą dalszego rozwoju. Portal dostarcza także – co ważne - wieloaspektowej informacji o Polonii rodakom w kraju, wśród których poczucie wspólnoty ponad granicami jest w ostatnich latach wyraźnie zauważalne.
